Okno jest zazwyczaj tym wyrobem otworowym, przez które włamywacz przedostaje się do wnętrza budynku. Było to przyczyną do podjęcia działań skutkujących zwiększeniem zabezpieczenia zainstalowanych już okien przed włamaniem. Opracowane więc zostały sposoby modernizacji użytkowanych okien, polegające głównie na ich doposażeniu w dodatkowe, dostosowane do wymagań antywłamaniowych, okucia.
PROBLEMATYKA OGÓLNA ODPORNOŚCI NA WŁAMANIE
Odpornością na włamanie budowlanego wyrobu otworowego jest właściwość, polegająca na stawianiu oporu próbom siłowego wejścia do chronionego pomieszczenia, z użyciem siły fizycznej oraz za pomocą określonych z góry narzędzi. W literaturze fachowej z tego zakresu przyjmuje się, że większość złodziei, określanych jako przypadkowych, odstępuje od próby włamania, jeżeli nie udaje się sforsować oporu stawianego przez budowlany wyrób otworowy, w tym i okno, przez okres 3 minut.
Zagadnienia związane z problematyką odporności na włamanie okien i pozostałych wyrobów otworowych objęte są regulacjami zawartymi w pakiecie norm europejskich PN-EN 1627 do PN-EN 1630. Normy te dotyczą wymagań i klasyfikacji oraz metod badań odporności na włamanie drzwi, okien, ścian osłonowych, krat i żaluzji, szerzej przedstawionych w dalszej części publikacji.
Zauważyć jednak należy, że zarówno w Polsce, jak i w większości krajów europejskich, stosowanie powyżej wymienionych wyrobów o określonej i odpowiednio dobranej do wymagań obiektu budowlanego klasie odporności na włamanie nie jest obowiązkowe. Ostatnie lata wykazują jednak coraz większą tendencję do szerszego stosowania okien i innych otworowych wyrobów budowlanych cechujących się zwiększoną odpornością na włamanie. Dotyczy to głównie budynków mieszkalnych jedno- i wielorodzinnych, a także obiektów użyteczności publicznej.
W praktyce nie ma wyrobów, w tym także okien antywłamaniowych, które w pełni zabezpieczają oraz uniemożliwiają włamanie się do obiektu. Dysponujący odpowiednio długim czasem działania włamywacz, wyposażony ponadto w stosowny sprzęt, jest zdolny do pokonania każdego zabezpieczenia. W związku z tym, normowe klasy odporności na włamanie w odniesieniu do wyrobów otworowych są oparte głównie na czasie potrzebnym włamywaczowi do ich sforsowania.
Uzyskać jednak można bardzo wysoki stopień bezpieczeństwa pomieszczeń lub całych budynków, jeżeli połączy się mechaniczne elementy zabezpieczające z odpowiednimi systemami alarmowymi. Dla wyjaśnienia podać należy, że w przypadku okien do mechanicznych elementów zalicza się wytrzymałość ramy skrzydła i ościeżnicy, właściwe oszklenie oraz odpowiednie okucia.
AKTUALNY STAN ZABEZPIECZENIA OKIEN I OKUĆ
Jednym z podstawowych elementów budowlanych wyrobów otworowych, w tym szczególnie okien, mających zasadniczy wpływ na zwiększenia odporności na włamanie, są okucia. Podkreślić należy, że w eksploatowanych już oknach ( zamontowanych w budynkach) zastosowane są przeważnie okucia o standardowej, czyli nieokreślonej odporności na włamanie. Jest to dość niska odporność i dotyczy także większości aktualnie produkowanych okien. Daje się jednak zauważyć w ostatnim czasie tendencje do wprowadzanie do produkcji , a następnie do instalowania w oknach, okuć o określonej klasie odporności na włamanie, głównie klasy 1, jak i coraz częściej klasy 2. Podkreślić należy także fakt (co było przyczyną napisania niniejszego tekstu) podejmowania w coraz szerszym zakresie produkcji okuć, przeznaczonych do dodatkowego zainstalowania w istniejących oknach budynków. Ma to na celu zwiększenie ich odporności na włamanie.
Aktualnie w nowo wznoszonych budynkach montuje się głównie okna uchylno-rozwierane, które umożliwiają dobre doświetlenie pomieszczeń oraz pozwalają na regularną ich wentylację. Takie okna są wyposażone w okucia uchylno-rozwieralne sterowane odpowiednią klameczką.
Jak już powyżej zasygnalizowano, oknem przeciwwłamaniowym określamy taki wyrób budowlany, który, w przypadku gdy jest wbudowany i utwierdzony lub utwierdzony i zablokowany, spełnia funkcję oporu przed możliwością sforsowania wejścia z użyciem siły fizycznej wspomaganej odpowiednimi narzędziami. Okucia stosowane w takim wyrobie powinny cechować się 1 lub 2 klasą odporności na włamanie, czyli co najmniej być wyposażone w elementy utrudniające wyważenie skrzydła z ościeżnicy. Takie właściwości dają zazwyczaj trzpienie ryglujące w kształcie grzybka, zamontowane na skrzydle okna. Elementy te współpracują ze stalowymi zaczepami zamocowanymi na ramie ościeżnicy okna, stabilnie łącząc skrzydło z ościeżnicą. Miejsce, w którym wspomniany grzybek współpracuje z zaczepem, przyjęto nazywać „punktem bezpiecznym”. Ilość tych punktów zainstalowanych na obwodzie okna decyduje o jego klasie odporności na włamanie, przy czym im większa liczba punktów, tym wyższa klasa.
Obecnie przyjmuje się, że okno w:
- klasie 1 odporności na włamanie powinno być wyposażone w okucie mające co najmniej cztery „punkty bezpieczne”,
- klasie 2 odporności na włamanie powinno być wyposażone w okucie, w którym każdy punkt ryglowania jest „punktem bezpiecznym”.
Kolejnym wymaganiem związanym z oknami o zwiększonej odporności na włamanie, jest konieczność wyposażenia klameczki sterującej okuciami w wkładkę bębenkową z kluczykiem lub inną blokadą. Uniemożliwia to przekręcenia klameczki, gdy włamywacz wybił lub wyciął szybę i przez utworzony w ten sposób otwór włożył rękę. Zablokowana klameczka nie pozwala na takie, nieuprawnione otwarcie okna.
W zagadnieniach odporności na włamanie nie można pominąć problematyki mocowania okna w ościeżu budynku. Zdarzają się przypadki montażu okna na samą piankę poliuretanową (bo na opakowaniu jest nazwa – pianka montażowa), która służy wyłącznie do uszczelniania i ocieplania szczeliny pomiędzy oknem a ścianą. Żadnego efektu nie przyniosą wtedy przy próbie włamania nawet najlepsze elementy przeciwwłamaniowe. Brak kotew montażowych lub innych mechanicznych elementów mocujących pozwala na wycięcie pianki i łatwe wyjęcie całego okna, bez konieczności siłowego forsowania elementów przeciwwłamaniowych czy też wybijanie szyby.
PRZEPISY I DOKUMENTY ZWIĄZANE Z ODPORNOŚCIĄ NA WŁAMANIE
Ochrona użytkowników budynków przed utratą mienia, w odniesieniu do odporności na włamanie, zarówno poszczególnych otworowych wyrobów budowlanych jak i do całych obiektów, nie obecnie regulowana w Polsce żadnymi państwowymi przepisami. W podstawowym dokumencie funkcjonującym w budownictwie, jakim jest rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami), również nie odniesiono się do tej problematyki. Ta cecha użytkowa otworowych wyrobów budowlanych i całych budynków jest regulowana tylko przepisami poszczególnych firm ubezpieczeniowych.
Wyjaśnić w tym miejscu należy, że istnieją normy regulujące techniczne aspekty odporności na włamanie wyrobów i obiektów.
Zagadnienia związane z zabezpieczeniem technicznym budynków przed włamaniem objęte są wieloczęściową normą europejską EN 14383. Zakończone zostały prace nad pierwszą częścią tej normy, która została także wprowadzona do katalogu Polskich Norm jako PN-EN 14383-1:2008 Zapobieganie przestępczości – Planowanie przestrzeni i projektowanie budowlane – Część 1: Terminologia . W normie zawarto specyficzne terminy stosowane w pozostałych jej częściach, związanych z planowaniem przestrzeni, mieszkaniami, sklepami i biurami. Kolejne części normy odnosić się będą m.in. do takiej problematyki jak – osiedla mieszkaniowe, budynki handlowe, przemysłowe i biurowe, szkoły i ich infrastruktura. Każda część normy obejmuje swoją problematyką planowanie urbanistyczne, projektowanie budowlane i metody zapobiegania kradzieży środkami organizacyjnymi i elektronicznymi. W niewielkim stopniu odnosić się jednak będą do zabezpieczeń przed włamaniem.
W odniesieniu do konkretnych wyrobów istnieje grupa norm odnoszących się w sposób kompleksowy do zagadnień odporności na włamanie, co zostanie szerzej przedstawione w dalszej części publikacji.
Podejmowane były w przeszłości różne działania, mające na celu przybliżenie tematyki skutecznej ochrony użytkowników budynków przed utratą mienia. Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy „Metalplast” wraz z Wojewódzką Komendą Policji w Poznaniu wydał w roku 2004 płytę kompaktową z poradami, jak zabezpieczyć dom przed złodziejami. Po dwóch latach ponownie Komenda Policji we współpracy z Oddziałem Wielkopolskim Instytutu Techniki Budowlanej (utworzony po połączeniu Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego z Instytutem Techniki Budowlanej) wydały znowelizowaną wersję płyt z fachowymi poradami specjalistów w zakresie:
- jak oceniać stopień ryzyka i dobrać zabezpieczenie,
- okna, drzwi i bramy – dowiedz się, jak je chronić.
Również Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie wydał szereg dokumentów związanych z prezentowaną problematyką, w tym:
- Zalecenia Udzielania Aprobat Technicznych ITB ZUAT-15/III.17/2010 Okucia o zwiększonej odporności na włamanie do rozwieranych i/lub uchylnych okien i drzwi balkonowych,
- Poradnik Nr 458/2010 Dobór i mocowanie okuć budowlanych do drzwi i okien o podwyższonej odporności na włamanie,
- Poradnik Nr 467/2012 Zabezpieczenia techniczne budynków mieszkalnych i mieszkań, biur , sklepów i magazynów przed włamaniem.
ZAGADNIENIA NORMALIZACJI
Podstawową normą odnoszącą się do okien zewnętrznych jest europejska norma zharmonizowana PN-EN 14351-1:2006+A1:2010 Okna i drzwi – Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne – Część 1: Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności. Norma obejmuje swym zakresem także problematykę związaną z wymaganiami i badaniami odporności na włamanie. Jednak sam zapis w dotyczącym tych zagadnień punkcie 4.23 jest bardzo ograniczony, gdyż zawiera jedynie stwierdzenie – po badaniach przeprowadzonych według norm EN 1628, EN 1629 i EN 1630, wyniki powinny być wyrażone zgodnie z normą EN 1627.
Wspomniane powyżej normy tworzą pakiet, który w kompleksowy sposób obejmuje zagadnienia odporności na włamanie otworowych wyrobów budowlanych, w tym okien. Są to następujące normy:
PN-EN 1627:2012 Drzwi, okna ściany osłonowe, kraty i żaluzje – Odporność na włamanie – Wymagania i klasyfikacja – w której określono wymagania i klasyfikację dla właściwości dotyczących odporności na włamanie wyrobów otworowych, oraz zdefiniowano pojęcie klas odporności na włamanie, oznaczając je literami RC (Resistance Class),
PN-EN 1628:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje – Odporność na włamanie – Metoda badania dla określenia odporności na obciążenie statyczne – w której sprecyzowano metodę badania dla ustalenia odporności na obciążenia statyczne, w celu oceny właściwości przeciwwłamaniowych wyrobów otworowych, w tym okien,
PN-EN 1629:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje – Odporność na włamanie – Metoda badania dla określenia odporności na obciążenia dynamiczne – w której również sprecyzowano metodę badania w celu oceny właściwości przeciwwłamaniowych m.in. okien, ale w odniesieniu do obciążeń dynamicznych,
PN-EN 1630:2011 Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje – Odporność na włamanie – Metoda badania dla określenia odporności na próby włamania ręcznego – w której podano metodę badania ustalającą odporność na próby włamania ręcznego, celem oceny właściwości przeciwwłamaniowych budowlanych elementów otworowych, w tym okien, niezależnie od materiału z jakiego je zrobiono, jak również przedstawiono zestawy narzędzi używanych podczas włamań.
Pierwsza z powyżej wymienionych norm jest normą klasyfikacyjną, w której określone zostały m.in. klasy odporności na włamanie, zaś pozostałe trzy są normami badawczymi.
W normie PN-EN 1627:2012 podano różne klasy odporności na włamanie wyrobów otworowych, co ma na celu uwzględnienie metod działania włamywaczy okazjonalnych lub przypadkowych, jak również bardziej doświadczonych i profesjonalnych. Zasadniczo można wyróżnić dwie podstawowe grupy włamywaczy, które poniżej scharakteryzowano.
Klasy odporności od 1 do 3.
Klasy te obejmują metody ataku stosowane przez przypadkowych lub okazjonalnych włamywaczy. Powszechnie uważa się, że takie ataki są wynikiem sposobności samej w sobie, powstałej bez żadnego szczególnego odniesienia do prawdopodobnej korzyści, którą może przynieść udane włamanie. W takich przypadkach stosuje się zazwyczaj niezbyt dużej siły oraz używa typowe narzędzia ręczne lub inne środki wyważające. Włamywacze tacy pragną uniknąć hałasu i niepotrzebnego ryzyka. Występujące jednak ryzyko jest powiązane z czasem działania, więc okres ten w celu uzyskania dostępu jest ograniczony i zmienia się wraz z klasą. Podobnym czynnikiem jest poziom oporu napotkany podczas ataku, a jego wysokość bywa często powodem do niepowodzenia.
Klasy odporności od 4 do 6.
Klasy 4 do 6 odnoszą się do włamywaczy doświadczonych i profesjonalnych, którzy zakładają osiągnięcie założonego celu, co jest rezultatem posiadania większej wiedzy o korzyściach wynikających z udanego ataku. Włamania takie są zazwyczaj przygotowywane w oparciu o fachową wiedzę z zakresu wyrobów budowlanych, które mają zostać sforsowane. W tych przedsięwzięciach problematyka hałasu i czasu jest nieistotna. Do przeprowadzenia włamania używa się narzędzi o dużej mocy lub narzędzi z napędem do jednoosobowej obsługi, często w ramach przestępczości zorganizowanej.
Norma PN-EN 1627:2012 podaje sześć klas odporności na włamanie budowlanych wyrobów otworowych, w tym także okien, oznaczonych symbolami od RC 1 do RC 6, oraz określa przewidywane dla nich metody i próby uzyskania dostępu. W normie jest zawarty punkt 6 odnoszący się bezpośrednio do okuć. Przedstawia wymagania, które powinny spełniać okucia, a także określa badania, jakim należy je poddać. Ponadto załącznik B tej normy podaje dodatkowe wymagania wraz z metodami badań , odnoszącymi się do poszczególnych okuć w danych klasach odporności na włamanie.
Obecnie najszersze zastosowanie znajdują okna, a więc także okucia, wykonane w 1 i 2 klasie odporności na włamanie. Dla tych klas w stosownych normach są m.in. określone następujące kryteria klasyfikacyjne:
- ze względu na wymagania konstrukcji przeciwwłamaniowej, należy stosować:
a) czopy ryglujące z funkcją przeciwwyważeniową,
b) ochronę mechanizmu napędowego przed przewierceniem,
c) blokadę obrotu klameczki,
- ze względu na wytrzymałość, powinny być odporne:
a) pod obciążeniem statycznym skrzydła – na działanie siły 3 kN,
b) pod obciążeniem dynamicznym skrzydła – na działanie masy 30 kg,
- ze względu na czas odporności na włamanie ręczne, powinny:
a) dla klasy 1 – nie określa się,
b) dla klasy 2 – być odporne przez 3 minuty.
W odniesieniu do okuć uchylno-rozwieranych funkcjonuje norma PN-EN 13126-1:2007 Okucia budowlane – Wymagania i metody badań dotyczące okuć do okien i drzwi balkonowych – Część 8: Okucia rozwierano-uchylne, uchylno-rozwierane i tylko rozwierane. Określono w nich wymagania i procedury badań dotyczące trwałości, wytrzymałości, odporności ogniowej i korozyjnej, zabezpieczenia i funkcji zespołów oraz elementów składowych. Norma nie zawiera jednak żadnych wymagań lub innych odniesień związanych z odpornością na włamanie.
OKUCIA ZWIĘKSZAJĄCE ODPORNOŚĆ NA WŁAMANIE UŻYTKOWANYCH OKIEN
Okucia zainstalowane w oknach istniejących budynków można doposażyć lub rozbudować o dodatkowe funkcje, które zwiększają komfort i bezpieczeństwo ich użytkowania oraz podwyższają odporność na włamanie. Podkreślić należy, że ten sposób modernizacji pozwala na uniknięcie konieczności wymiany kompletu okuć lub całego okna, co łączy się z dużymi wydatkami finansowymi.
W krajach europy zachodniej, szczególnie w Niemczech, prowadzone są prace normalizacyjne i certyfikacyjne, regulujące dość szczegółowo procedurę zwiększania odporności na włamanie zamontowanych już w obiektach okien. Z tego zakresu spotkać można w Polsce jedynie materiały informacyjne europejskich producentów okuć uchylno-rozwieranych, przedstawiających zastosowanie swych wyrobów do celów modernizacji okuć i okien w istniejących budynkach.
Przykładowo można wymienić firmę Winkhaus Polska, która oferuje okucia uchylno-rozwierane mające dodatkową zaletę, pozwalającą na możliwość ich zamontowania nie tylko w oknach nowych, ale także już użytkowanych (nawet po wielu latach), bez konieczności wymiany okucia na nowe. Takim wyrobem są okucia systemu activPilot, objęte Aprobatą Techniczną ITB AT-15-8064/2009 z Aneksem Nr 1,charakteryzujące się możliwością rozbudowy o dodatkowe funkcje, w tym także stosowania do modernizacji zainstalowanych już okien.
Wymienione powyżej okucia są wyrobami nowej generacji, łączącymi w sobie wiele innowacyjnych i praktycznych rozwiązań. Podstawową zaletą jest system modułowy o przejrzystej strukturze i znacznie zredukowanej ilości elementów oraz przystosowanie zarówno do montażu ręcznego jak i automatycznego. Wszystkie zasuwnice i narożniki są produkowane w wersji zatrzaskiwanej we wrębie okuciowym okna. Nowy system ryglowania, dodatkowe funkcje oraz możliwość łatwego zwiększenia standardu bezpieczeństwa okna są atrakcyjnymi walorami użytkowymi tego produktu.
Nowoczesny desing podkreśla wysoką jakość i walory użytkowe produktu. Zgodnie z aktualnymi trendami wzornictwa przemysłowego, zaczepy ramowe oraz zawiasy mają zaokrąglone krawędzie. Dzięki temu, oprócz ergonomicznego i estetycznego wyglądu, możliwe jest łatwe utrzymanie okuć uchylno-rozwieranych w czystości.
Fot. 1
Ośmiokątny grzybek mimośrodowy w mechaniźmie ryglującym
Konstrukcja systemu acticPilot charakteryzuje się standardowymi zaczepami wyposażonymi w adapter, które wyeliminowały dotychczas stosowane specjalne elementy ramowe. System oparto na jednym rozwiązaniu elementu ryglującego, jakim jest ośmiokątny grzybek wykonany z wysokiej jakości stali, współpracujący z wszystkimi zaczepami. Grzybek wraz z mimośrodowym trzpieniem przedstawiono na fot. 1. Rozwiązanie to gwarantuje szczelność i bezpieczeństwo oraz umożliwia łatwą regulację docisku skrzydła do ościeżnicy okna.
Fot.2
Blokada obrotu klamki z wślizgiem i zatrzask balkonowy
Okucia prezentowanego systemu spełniają podstawowy wymóg bezpieczeństwa tj. blokadę obrotu klameczki z wślizgiem, która jest stosowana wraz z elementem wielofunkcyjnym, pełniącym dodatkowo rolę zatrzasku balkonowego. Obie części, przedstawione na fot. 2, można łatwo zamontować w oknie.
Fot. 3
Mechanizm MSL OS wielostopniowego uchyłu
Kolejną zaletą okuć activPilot jest możliwość ich wyposażenia w mechanizm wielostopniowego uchyłu MSL OS, montowanego w górnej części okna. Mechanizm ten ma pięć pozycji uchylonego okna, co pozwala na optymalne wietrzenie pomieszczeń, z jednoczesnym zabezpieczeniem przed zatrzaśnięciem. Prezentowane rozwiązanie ilustruje fot. 3.
Ponadto okucia charakteryzują się dużą tolerancją luzu wrębowego, wynoszącego od 9,8 do 14,0 mm, co umożliwia ich stosowanie w większości systemów kształtowników (profili) oraz oknach o różnej wielkości. Modułowa budowa pozwala także na kompletowanie okuć w różne odmiany spełniające dodatkowe funkcje, a niektóre z nich poniżej przedstawiono.
Fot. 4
Stalowy zaczep antywłamaniowy z podkładką
Taką odmianą są okucia activPilot Concept, umożliwiające szybką, łatwą i w miarę tanią przeróbkę istniejącego okna, w celu podwyższenia jego odporności na włamanie. Wymaga to wymiany standardowych zaczepów na stalowe antywłamaniowe z podkładką, przedstawione na fot. 4. Z zaczepami współpracują prezentowane już ośmiokątne grzybki oraz inne elementy. Producent deklaruje, że okucia tej odmiany mogą być stosowane do okien tworzywowych i drewnianych, wykonanych z dowolnych kształtowników (profili).
Fot. 5
Dodatkowe elementy okucia activPilot Select
Do dużych i ciężkich okien proponuje się okucia typu activPilot Select, które w wersji standardowej są przystosowane do okien o masie skrzydła do 100 kg. Po zastosowaniu dwóch dodatkowych elementów (szyny zawiasu skrzydła i adaptera) pokazanych na fot. 5, podwyższona zostaje nośność okucia do 150 kg, a okno może mieć powierzchnię do 3 m?. Ponadto okucia charakteryzują się całkowicie ukrytymi w luzie wrębowym zawiasami, co powoduje, że przy zamkniętym oknie są zupełnie niewidoczne.
Fot. 6
Zaczep kontaktowy okucia activPilot Control
Elektroniczną kontrolę okien i drzwi balkonowych umożliwiają okucia activPilot Control. Wyroby te są wyposażone w specjalne zaczepy kontaktowe przedstawione na fot. 6, które umieszczone na ramie ościeżnicy współpracują z odpowiednio przygotowanymi elementami okuć, zamontowanymi na skrzydle. Zintegrowane z okuciem czujniki zamknięcia informują, które okna są otwarte, a które zamknięte. Prezentowana odmiana może także współpracować z systemami grzewczymi i klimatyzacyjnymi oraz instalacjami alarmowymi.
Fot. 7
Zaczepy ramowe okucia activPolot Comfort
Ciekawym rozwiązaniem są okucia activPilot Comfort, wyposażone w stalowe zaczepy ramowe, zaprezentowane na fot. 7. Konstrukcja okuć pozwala na realizację dodatkowej funkcji równoległego odstawienia skrzydła od ościeżnicy, co umożliwia ciągłe i bezpieczne wietrzenie, zwane szczelinowym. Zapewnia to zdrowy mikroklimat w pomieszczeniu z jednoczesnym podwyższeniem odporności okna na włamanie, także w pozycji równoległego odstawienia skrzydła od ościeżnicy na odległość do 6 mm. Cechą szczególną jest wielofunkcyjne sterowanie klameczką, pozwalające na uchylenie, odstawienie, rozwarcie oraz zamknięcie okna.
Okucia przedstawionego systemu zdecydowanie ułatwiają zamianę standardowego poziomu zabezpieczenia okna na 1 a nawet 2 klasę odporności na włamanie, zdefiniowaną w normie PN-EN 1627:2012. Zwiększenie bezpieczeństwa użytkowanego pomieszczenia jest już możliwe po dokonaniu tylko wymiany odpowiedniej ilości zaczepów na antywłamaniowe i dodaniu certyfikowanej klameczki z wkładką bębenkową. Warto zwrócić uwagę na fakt, że przedsięwzięcie te można realizować nawet po wieloletniej eksploatacji okna, a koszt wykonania jest zdecydowanie niższy od wymiany całego okna, przy nieporównywanym wzroście bezpieczeństwa.
W podsumowaniu stwierdzić można, że w Polsce zdecydowana większość zainstalowanych w budynkach okien ma standardową, czyli bardzo niską odporność na włamanie. W związku z tym istnieje bardzo duży obszar możliwości ich modernizacji, głównie poprzez doposażenie w dodatkowe okucia, zwiększające zabezpieczenie okien przed włamaniem.
inż. Zbigniew Czajka
kwartalnik OKNO 4/2015
Literatura
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z 12.04.20202 r.
Normy: PN-EN 1627:2012, PN-EN 1628:2011, PN-EN 1629:2011, PN-EN 1630:2011,
PN-EN 13126-1:2007, PN-EN 14351-1:2006+A1:2010, PN-EN 14383-1:2008
Aprobata Techniczna ITB AT-15-8064/2009 + Aneks Nr 1
Zalecenia ITB ZUAT-15/III.17/2010
Poradniki ITB: Nr 458/2010, Nr 467/2012
Materiały informacyjne firmy Winkhaus