Drzwi przeciwpożarowe, w tym także z napędem, są przeznaczone do zamykania otworów w przegrodach budowlanych, stanowiących jednocześnie przegrodę ogniową. Podstawowym celem tych wyrobów jest zapewnienie odpowiedniej ochrony otworów w ścianach o określonej odporności ogniowej, służących jako droga dostępu dla ludzi, towarów oraz pojazdów. Ogólnie stwierdzić można, że drzwi w pozycji zamkniętej chronią przed nieuprawnionym wejściem, nadmiernym dopływem chłodnego powietrza oraz stanowią barierę ogniową, a w pozycji otwartej umożliwiają komunikację i w razie potrzeby pozwalają na szybką ewakuację.
PRZEPISY ZWIĄZANE Z OCHRONĄ PRZECIWPOŻAROWĄ
Zagadnienia dotyczące ochrony przeciwpożarowej w budynkach regulują stosowne prawno-techniczne przepisy. Najważniejszym z nich jest Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jednolity w Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późniejszymi zmianami), określające tą problematykę na odpowiednim poziomie ogólności. W dokumencie tym podano, że obiekt budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy projektować i budować w sposób określony w przepisach techniczno-budowlanych oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej, zapewniając m.in. spełnienie wymagań podstawowych, w tym dotyczących bezpieczeństwa pożarowego.
Kolejnym istotnym przepisem, zawierającym już szczegółowo sprecyzowane wymagania pożarowe odnoszące się do obiektów oraz wyrobów budowlanych i obowiązujące w sposób obligatoryjny, jest rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z późniejszymi zmianami). Dokument ten zawiera wydzielony dział VI poświęcony sprawom bezpieczeństwa pożarowego, określający m.in. następujące zagadnienia:
- odporność pożarową budynków,
- strefy pożarowe i oddzielenia przeciwpożarowe,
- drogi ewakuacyjne,
- wymagania przeciwpożarowe dla elementów wykończenia wnętrz i wyposażenia stałego.
Problematyka bezpieczeństwa pożarowego jest także przedmiotem rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719 z późniejszymi zmianami). Przedstawiono w nim m.in. wymagania dotyczące drzwi przeciwpożarowych oraz stosowanych na drogach ewakuacyjnych.
Jednak szczegółowe wymagania dotyczące tylko drzwi oraz stanowiących ich wyposażenie napędów, w tym przeznaczonych do ochrony przeciwpożarowej, zawarte są w normach europejskich, zaprezentowanych w dalszej części niniejszej publikacji.
Stosowne przepisy oraz dokumenty normalizacyjne i opracowywane przez uprawnione instytucje w zakresie ochrony przeciwpożarowej potwierdzają, że drzwi w tej dziedzinie powinny pełnić rolę oddzielenia przeciwpożarowego o wymaganej klasie odporności ogniowej, a także zapewnić odpowiednie warunki do ewakuacji. W takim przypadku stwierdzić można, że są to co do zasady sprzeczne wymagania. Wynika to z faktu, iż w razie wybuchu pożaru w obiekcie budowlanym:
- drzwi przeciwpożarowe powinny być zamknięte, w celu zapewnienia wymaganego poziomu ochrony pożarowej budynku,
- drzwi na drogach ewakuacyjnych powinny być otwarte, aby zapewnić przebywającym w budynku i w pomieszczeniach ludziom sprawne oraz bezpieczne ich opuszczenie, a straży pożarnej i innym służbom ratunkowym umożliwić właściwą akcję ratunkową i gaśniczą.
Stosując jednak specjalistyczne urządzenia automatyzujące działanie, zarówno drzwi przeciwpożarowe jak i stosowane na drogach ewakuacyjnych mogą spełniać wzajemnie uzupełniające się wymagania, przez co zapewnione zostanie bezpieczeństwo użytkowania oraz pożarowe w obiekcie i w poszczególnych pomieszczeniach.
WYMAGANIA WYNIKAJĄCE Z ROZPORZĄDZEŃ
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY Z DNIA 12 KWIETNIA 2002 R.
W powyższym rozporządzeniu, dotyczącym warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, zawarty jest dział VI „Bezpieczeństwo pożarowe”. Rozdział 3 tego dokumentu pt. „Strefy pożarowe i oddzielenia przeciwpożarowe” precyzuje wymagania dotyczące m.in. drzwi przeciwpożarowych, a w § 232 postanowiono, że:
- otwory występujące w oddzieleniach przeciwpożarowych powinny m.in. być zamykane za pomocą drzwi przeciwpożarowych,
- w zależności od klasy odporności pożarowej budynku, stosowane w nich drzwi przeciwpożarowe powinny mieć klasy odporności ogniowej od EI 120 do EI 30, a w przypadku zainstalowania w przedsionku przeciwpożarowym – od EI 60 do EI 15.
Z kolei w rozdziale 4 pt. „Drogi ewakuacyjne” zawarto w § 236 sformułowania wymagające m.in.:
- z pomieszczeń budynku powinna być zapewniona możliwość ewakuacji bezpośrednio lud drogami komunikacji ogólnej, zwanymi „drogami ewakuacyjnymi”,
- wyjścia z pomieszczeń na drogi ewakuacyjne powinny być zamykane drzwiami.
W dalszej części tego rozdziału podane są szczegółowe wymagania dotyczące ilości drzwi, ich wymiarów, sposobu otwierania pomieszczeń w których powinny być stosowane, itp. Szczególnie istotne są zapisy odnoszące się bezpośrednio do drzwi stosowanych w ochronie przeciwpożarowej, a mianowicie:
- zabrania się stosowania do celów ewakuacji drzwi obrotowych i podnoszonych,
- drzwi rozsuwane mogą stanowić wyjścia na drogi ewakuacyjne, a także być stosowane na drogach ewakuacyjnych, jeżeli są przeznaczone nie tylko do celów ewakuacji, a ich konstrukcja zapewnia:
- otwieranie automatyczne i ręczne bez możliwości ich blokowania,
- samoczynne ich rozsuniecie i pozostanie w pozycji otwartej w wyniku zasygnalizowania
- pożaru przez system wykrywania dymu chroniący strefę pożarową, do ewakuacji której te
- drzwi są przeznaczone, a także w przypadku awarii drzwi,
- drzwi o wymaganej klasie odporności ogniowej powinny być zaopatrzone w urządzenia, zapewniające samoczynne zamykanie otworu w razie pożaru, przy czym należy zapewnić możliwość ręcznego otwierania drzwi służących do ewakuacji,
- drzwi stanowiące wyjście ewakuacyjne z pomieszczenia, w którym może przebywać jednocześnie więcej niż 300 osób oraz drzwi na drogi ewakuacyjne z tego pomieszczenia, powinny być wyposażone w urządzenia przeciwpaniczne,
- skrzydła drzwi, stanowiących wyjścia na drogę ewakuacyjną, nie mogą, po ich całkowitym otwarciu, zmniejszać wymaganej szerokości tej drogi.
Odnosząc się do przedstawionego powyżej zakazu stosowania drzwi obrotowych do celów ewakuacji wskazać należy wyjątek, który wynika z zapisów zawartych w dziale II rozdział 3 pt. „Wejścia do budynków i mieszkań”. W § 62 ust. 2 podano, że w wejściach do budynku i ogólnodostępnych pomieszczeń użytkowych mogą być zastosowane drzwi obrotowe lub wahadłowe, pod warunkiem usytuowania przy nich drzwi rozwieranych lub rozsuwanych, przystosowanych do ruchu osób niepełnosprawnych. Dodatkowo jeszcze drzwi rozsuwane powinny spełniać wymagania przewidziane dla wyjść na drogi ewakuacyjne, co powyżej przedstawiono.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI Z DNIA 7 CZERWCA 2010 R.
W rozporządzeniu M.S.W. i A. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów również znajdują się wymagania odnoszące się do drzwi związanych z tą ochroną tj. przeciwpożarowych i stosowanych na drogach ewakuacyjnych. Rozdział dotyczący zagadnień ewakuacji zawiera § 15 stwierdzający, że z każdego miejsca w obiekcie przeznaczonym do przebywania ludzi należy zapewnić odpowiednie warunki ewakuacji, umożliwiające szybkie i bezpieczne opuszczenie strefy zagrożonej lub objętej pożarem, a także zastosować techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego.
Środki te powinny m.in. polegać na zapewnieniu:
- dostatecznej liczby wyjść ewakuacyjnych, mających wymaganą wysokość i szerokość,
- możliwości rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych przez dźwiękowy system ostrzegawczy.
Następne wymaganie (§ 28) stanowi o tym, iż stosowanie systemu sygnalizacji pożarowej, służącej do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o pożarze jest konieczne m.in. w budynkach użyteczności publicznej i zamieszkania zbiorowego.
W tym miejscu wyjaśnić można, że systemem sygnalizacji określany jest zespół urządzeń umożliwiających automatyczne wykrywanie i sygnalizowanie o powstaniu pożaru. Podstawą działania takiego systemu są rozmieszczone w poszczególnych pomieszczeniach tzw. czujki pożarowe, czyli urządzenia reagujące na obecność dymu, wzrost temperatury lub pojawienie się płomieni w nadzorowanym obszarze.
Opisywany dokument, w pozostałej problematyce związanej z drzwiami stosowanymi w ochronie pożarowej, odwołuje się do innych, przedstawianych już w publikacji przepisów techniczno- budowlanych.
KRYTERIA WYBORU DRZWI Z NAPĘDEM
Większość drzwi w budynkach użyteczności publicznej, jak biurowce, centra handlowe, banki czy dworce oraz w budynkach zamieszkania zbiorowego jak hotele, pensjonaty, domy wczasowe jest wyposażona w mechaniczny napęd, który automatycznie otwiera i zamyka skrzydło lub skrzydła drzwiowe. Przemieszczanie się osób w tych obiektach jest zazwyczaj duże, więc zastosowanie właściwych drzwi ze stosownym napędem otwierającym i zamykającym skrzydła, jest bardzo istotnym problemem.
Wybór rodzaju drzwi z automatycznym napędem zależy od różnych kryteriów. Jako istotne czynniki przyjmuje się zazwyczaj: wywieraną siłę, częstotliwość otwierania i zamykania, wymaganą prędkość roboczą, skutki wynikające z przerw w zasilaniu prądem, pożądany komfort obsługi, możliwości ręcznego i automatycznego sterowania, a także niezawodność eksploatacji i bezpieczeństwo pracy.
O przydatności drzwi automatycznych decyduje w przeważającej mierze jego napęd. Typowy napęd, najczęściej stosowanych drzwi przesuwnych, składa się z następujących podstawowych elementów:
- zespół napędowy,
- układ sterujący,
- system zabezpieczeń strefy działania,
- system awaryjny.
Schemat przykładowych drzwi przesuwnych z automatycznym napędem, z oznaczeniem wchodzących w jego skład części, przedstawiono na rys. 1.
Rys. 1. Przykładowe drzwi przesuwne z automatycznym napędem
-
Silnik
-
Panel sterowania
-
Koło Belka nośna
-
napinające
-
Mocowania kółek jezdnych
-
Zamek elektromechaniczny
-
Pasek napędowy
-
Bateria akumulatorów
-
Wprowadzenie kabla
-
Uchwyt paska napędowego
-
Odbój końcowy
-
Zamek pokrywy
-
Podłączenie zasilania głównego
-
Pokrywa automatu
-
Zakończenie pokrywy
-
Aktywator UniScan (opcja)
-
Selektor funkcji PS-5
-
Prowadzenie podłogowe
Dobranie właściwego napędu do drzwi wymaga w pierwszej kolejności ustalenia cech przewidywanego użytkownika oraz dokładnych wymagań eksploatacyjnych i konstrukcyjnych. Sam napęd powinien być tak zaprojektowany i wykonany, aby był zdolny do poruszania i zatrzymania skrzydła/skrzydeł drzwiowych w bezpieczny sposób, we wszystkich warunkach użytkowania. Powinien także zapewnić łatwość połączenia wszystkich związanych z tym urządzeń uruchamiających, zatrzymujących i zabezpieczających, Zespół napędowy, układ sterujący oraz system bezpieczeństwa powinny być tak zaprojektowane, aby spełniały wszystkie wymagania i postanowienia wynikające z obowiązujących przepisów techniczno-budowlanych. W dalszej części publikacji przedstawiono normy i inne dokumenty dotyczące drzwi przeciwpożarowych i stosowanych na drogach ewakuacyjnych wraz z napędami.
Przykładowe drzwi z automatycznym napędem, stosowane w ochronie przeciwpożarowej przedstawiono na fot. 1 oraz 2.
Fot. 1. Automatyczne przesuwne drzwi przeciwpożarowe z napędem firmy Record
Fot. 2. Automatyczne drzwi przesuwne stosowane na drogach ewakuacyjnych
NORMY DOTYCZĄCE DRZWI Z NAPĘDEM
NORMA PN-EN 14600:2005
Norma PN-EN 14600:2005 Drzwi, bramy i otwieralne okna o właściwościach odporności ogniowej i/lub dymoszczelności – Wymagania i klasyfikacja zawiera wymagania, które powinny spełniać drzwi przeciwpożarowe, aby zagwarantować żądany poziom ochrony pożarowej. Podstawowym warunkiem jest zapewnienie, aby w przypadku wybuchu pożaru, drzwi przeciwpożarowe były zamknięte. Problematyka ta zawiera dwa zagadnienia, a mianowicie – funkcję zamykania oraz przytrzymywania otwartych drzwi.
Stan zamknięcia występuje wtedy, gdy drzwi są utrzymywane w położeniu zamkniętym przy pomocy urządzenia samoczynnie zamykającego, ale mogą być otwarte w pewnych okresach lub stale poprzez zastosowanie przytrzymywacza otwarcia, jak również mogą być zablokowane i odpowiednio oznakowane, gdy właściwości użytkowe takich drzwi nie są określone.
Przytrzymywanie otwartych drzwi przeciwpożarowych jest realizowane za pomocą przytrzymywacza, który powinien spełniać wymagania normy PN-EN 14637:2007 Okucia budowlane – Sterowane elektrycznie systemy przytrzymywacza otwarcia do drzwi przeciwpożarowych/dymoszczelnych – Wymagania, metody badań, stosowanie i konserwacja.
Norma PN-EN 14600:2005 zawiera również zapis, iż właściwości drzwi przeciwpożarowych powinny być zgodne z odpowiednią normą wyrobu. Ponadto w tym dokumencie są określone wymagania, z których najistotniejsze to: zdolność do działania, trwałość funkcji samoczynnego zamykania, bezpieczeństwo użytkowania, odporność ogniowa, a także właściwości okuć, uszczelnień i elementów przeszklonych. Również podane są zasady zmian w wyrobie, w tym także stosowania alternatywnych okuć, uszczelnień i elementów przeszklonych.
NORMA PN-EN 16034:2014
Normę PN-EN 16034:2014 Drzwi, bramy i otwieralne okna – Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne – Właściwości dotyczące odporności ogniowej i/lub dymoszczelności wprowadzono do Katalogu Polskich Norm pod koniec 2014 r. i zastępuje ona poprzednio opracowane projekty norm prEN 14351-3 na drzwi oraz prEN 13241-2 na bramy. W normie określono wymagania eksploatacyjne oraz związane z bezpieczeństwem dla wszystkich otworowych wyrobów przeciwpożarowych, niezależnie od materiału z jakiego je wykonano, a które są przeznaczone do stosowania w przegrodach ogniowych i/lub dymoszczelnych, a także na drogach ewakuacyjnych.
Dotyczy to m.in. drzwi rozwieranych i przesuwnych, przewidzianych do instalowania na obszarach będących w zasięgu ludzi, których głównym zamierzonym zastosowaniem jest stworzenie bezpiecznego dostępu dla użytkownika. Drzwi takie mogą się być uruchamiane ręcznie lub przy pomocy napędu oraz otwierać i zamykać się samoczynnie w normalnym trybie działania albo normalnie utrzymywać się w położeniu otwarcia, ale zamykać się w razie pożaru lub dymu.
Norma zawiera także zapis, że wymagania oraz właściwości podane w normie na takie wyroby, ale nie mające właściwości dotyczących odporności ogniowej i dymoszczelności, jak np. norma EN 14351-1 Okna i drzwi – Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne – Część 1: Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości odporności ogniowej i/lub dymoszczelności, mogą być właściwe do wyrobów przeciwpożarowych objętych normą PN-EN 16034:2014. Ponadto nie pogarszają one właściwości dotyczących odporności ogniowej oraz dymoszczelności wyrobów przeciwpożarowych.
Dodać jednak należy, że do dnia dzisiejszego (czerwiec 2015 r.) norma PN-EN 16034:2014 nie została jeszcze zharmonizowana, w związku z czym nie może stanowić podstawy do oznakowania CE drzwi przeciwpożarowych. Wynika to z zapisów w Ustawie o wyrobach budowlanych oraz w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 305/2011 z dnia 9 marca 2011 r. i ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych i uchylającego dyrektywę Rady 89/106/EWG.
NORMA PN-EN 16005:2013
Norma PN-EN 16005:2013 Drzwi z napędem – Bezpieczeństwo użytkowania – Wymagania i metody badań zawiera wymagania projektowe oraz metody badań dotyczące drzwi zewnętrznych i wewnętrznych z napędem, uruchamianych elektromechanicznie, elektrohydraulicznie oraz pneumatycznie. W jej zapisach uwzględnione jest bezpieczeństwo użytkowania drzwi z napędem przeznaczonych do normalnego dostępu, jak również przewidzianych do stosowania na drogach ewakuacyjnych. Dokument odnosi się do następujących typów drzwi z napędem:
- przesuwnych,
- rozwieranych,
- wahadłowych,
- obrotowych,
- składanych ze skrzydłem poruszającym się poziomo.
Prezentowana norma zawiera również wymagania związane z drzwiami wyposażonymi w funkcję „break-out” (wyłamywania). Funkcja ta dotyczy systemu, za pomocą którego np. w drzwiach przesuwnych, skrzydła i panele boczne (jeżeli występują) zwane także naświetlami bocznymi, mogą być w razie konieczności wypchnięte w celu otwarcia w kierunku ucieczki (ewakuacji).
Norma przewiduje możliwość zastosowania funkcji „break-out” również w drzwiach obrotowych, a jeżeli jest ona możliwa do realizacji w każdym położeniu takich drzwi, to można je instalować także na drogach ewakuacyjnych. Jednak w Polsce, zgodnie z przedstawionymi już w niniejszej publikacji wymaganiami, wynikającymi z „warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki”, drzwi obrotowe można stosować w wejściach do budynków i ogólnodostępnych pomieszczeń tylko pod pewnymi warunkami.
NORMA PN-EN 16361:2013
W normie PN-EN 16361:2013 Drzwi z napędem – Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne – Drzwi, inne niż rozwierane, przeznaczone do instalowania z napędem, bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i dymoszczelności podano wymagania oraz metody badań/oceny/obliczeń dotyczące drzwi zewnętrznych i wewnętrznych uruchamianych napędem, innych niż drzwi rozwierane. Są to drzwi przeznaczone do zainstalowania z napędem, ale bez właściwości dotyczących odporności ogniowej lub dymoszczelności i mogą być uruchamiane elektromechanicznie, elektrohydraulicznie oraz pneumatycznie.
Dokument obejmuje następujące typy drzwi z napędem:
- przesuwne, obrotowe oraz zrównoważone i składane, ze skrzydłem poruszającym się poziomo.
Norma dotyczy drzwi z napędem ze skrzydłami płytowymi lub płycinowymi wraz z naświetlami (jeżeli w konstrukcji drzwi takie występują), przewidzianych do użytku zewnętrznego i wewnętrznego, na drogach ewakuacyjnych oraz w komunikacji i w innych deklarowanych zastosowaniach specjalnych i/lub zastosowaniach podlegających innym specjalnym wymaganiom. Wymagania te dotyczą w szczególności hałasu, energii, szczelności oraz bezpieczeństwa użytkowania w obiektach budowlanych.
W normie PN-EN 16361:2013 są sformułowane wymagania określające właściwości eksploatacyjne oraz wymagania specjalne.
Do wymagań eksploatacyjnych zaliczono m.in.:
- odporność na obciążenie wiatrem i uderzenie,
- wodoszczelność i przepuszczalność powietrza,
- właściwości akustyczne,
- przenikalność cieplną,
- trwałość i bezpieczeństwo użytkowania,
- kompatybilność elektromagnetyczną,
Z kolei wymagania specjalne odniesiono do:
- szkła w nieobramowanych skrzydłach,
- drzwi stosowanych na drogach ewakuacyjnych i w wyjściach awaryjnych,
- sił operacyjnych związanych z funkcją „break-out”,
- odpornością na włamanie.
Dodać jeszcze należy, że norma dotychczas (czerwiec 2015 r.) nie została zharmonizowana, nie stanowi więc podstawy do oznakowania CE drzwi z automatycznym napędem.
DOKUMENTY OPRACOWANE PRZEZ ITB
ZALECENIA UDZIELANIA APROBAT TECHNICZNYCH ITB
Do czasu ustanowienia normy wyrobu PN-EN 16034:2014, drzwi przeciwpożarowe były (zgodnie z postanowieniami Ustawy o wyrobach budowlanych) wprowadzane do obrotu po oznaczeniu znakiem budowlanym B, co wymagało dokonania oceny zgodności i wydania przez producenta deklaracji zgodności z krajową Aprobatą Techniczną.
Wymagania, jakie powinny spełniać drzwi przeciwpożarowe, zostały określone w opracowanych przez Instytut Techniki Budowlanej w Warszawie „Zaleceniach Udzielania Aprobat Technicznych ITB ZUAT – 15/III.16/2007 dotyczących rozwieranych drzwi wewnętrznych: wejściowych i wewnątrzlokalowych z drewna, materiałów drewnopochodnych, tworzyw sztucznych i metali, ogólnego stosowania oraz o deklarowanej klasie odporności ogniowej i/lub dymoszczelności”. Dokument ten zawiera także zapis, iż drzwi wewnętrzne wejściowe i (wyjątkowo) wewnątrzlokalowe, oprócz pełnienia roli komunikacyjnej mogą mieć także (jeżeli przepisy tego wymagają, bądź takie jest życzenie inwestora) zastosowanie jako drzwi przeciwpożarowe i/lub dymoszczelne.
Drzwi przeciwpożarowe, niezależnie od wymagań stawianym drzwiom ogólnego stosowania, powinny jeszcze spełniać poniżej podane wymagania.
W zakresie odporności ogniowej.
Odporność ogniowa drzwi powinna zostać ustalona zgodnie z wymaganiami przedstawionej już normy PN-EN 14600:2005. Należy ją określić za pomocą charakterystyk skuteczności działania, takich jak: szczelność ogniowa – E, izolacyjność ogniowa – I, oraz promieniowanie – W, przedstawioną w formie klas odporności ogniowej, odpowiadającym tym charakterystykom.
Klasyfikacja drzwi w zakresie odporności ogniowej powinna być określona zgodnie z normą PN-EN 13501-2:2005 Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków – Część 2: Klasyfikacja na podstawie badań odporności ogniowej, z wyłączeniem instalacji wentylacyjnej.
W zakresie oznakowania.
Każde drzwi o deklarowanej klasie odporności ogniowej powinny być oznakowane tabliczką, w sposób umożliwiający identyfikację drzwi po pożarze. Tabliczka powinna być mocowana na boku czołowym stojaka przyzawiasowego ościeżnicy, prostopadłym do płaszczyzny skrzydła lub do boku czołowego przyzawiasowego skrzydła, w górnej jego części.
Tabliczka powinna posiadać co najmniej takie dane, jak: nazwę producenta, nazwę i symbol wyrobu, klasę odporności ogniowej, numer Aprobaty Technicznej i rok produkcji.
USTALENIA APROBACYJNE ITB
W okresie przed ustanowieniem normy wyrobu na drzwi z napędem, tj. PN-EN 16361:2013, wyroby takie wymagały dokumentu odniesienia w formie krajowej Aprobaty Technicznej ITB.
Celem usprawnienia procedury aprobacyjnej, Instytut Techniki Budowlanej opracowywał tak zwane „Ustalenia Aprobacyjne ITB”. Taki dokument, oznaczony jako GW III.20/2013, dotyczy dodatkowych wymagań i badań w zakresie bezpieczeństwa użytkowania drzwi z napędem i napędów do drzwi, stosowanych w wyjściach i na drogach ewakuacyjnych. Obejmują jednak tylko drzwi rozwierane (w tym wahadłowe) i przesuwne, pomijając drzwi obrotowe i podnoszone. Ustalenia zawierają wymagania wynikające z prezentowanej już w niniejszej publikacji normy PN-EN 16005:2013 oraz także przedstawianych „wymagań, jakim powinny odpowiadać budynki”, a niektórych przypadkach je doprecyzowują. Jako przykład można podać zapis dotyczący wymagań odnoszących się do najczęściej stosowanych drzwi przesuwnych, który rozszerzono w następujący sposób: Drzwi przesuwne z napędem, z funkcją „break-out” lub bez funkcji „break-out”, powinny zapewniać otwieranie automatyczne bez możliwości ich blokowania oraz samoczynne ich rozsuniecie i pozostanie w pozycji otwartej w przypadku otrzymania sygnału z systemu sygnalizacji pożaru chroniącego strefę pożarową, do ewakuacji której te drzwi są przeznaczone lub w przypadku zaniku zasilania albo defektu elektrycznego drzwi.
Ustalenia Aprobacyjne GW III.20/2013 określają wymagania ogólne dotyczące zespołu napędowego, rozpoznawania uszkodzeń i wydajności zasilacza, pojemności baterii itp. W problematyce wymagań funkcjonalnych odnoszą się do przewidywanych środowisk pracy napędów, stopni ochrony, budowy elektrycznej w zakresie priorytetów przetwarzania sygnałów, przełączania między głównym a rezerwowym źródłem zasilania itp.
inż. Zbigniew Czajka
OKNO nr 3/2015
Literatura
Ustawa z dnia 7.07.1994 r. – Prawo Budowlane
Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r.
Rozporządzenie Ministra Administracji i Spraw Wewnętrznych z dnia 7.06.2010 r.
Normy: PN-EN 14600:2005, PN-EN 16005:2013,
PN-EN 16034:2014, PN-EN 16361:2013
Materiały informacyjne firm: G-U, Record