Zadaniem okna jest nie tylko zapewnianie dopływu naturalnego światła do wnętrz, ale też ochrona pomieszczeń przed warunkami zewnętrznymi, zapewnienie bezpieczeństwa, izolacja od hałasu. Efektywność okien zależy m.in. od zastosowanych do ich produkcji zestawów szybowych. W powszechnym użyciu są szyby zespolone, wytwarzane z różnych, dostosowanych do konkretnych warunków i potrzeb, rodzajów szkła.
Decyzja o wyborze odpowiedniej szyby powinna być bardzo dokładnie przemyślana. Rodzaj szyby należy dostosować do indywidualnych potrzeb – np. w domach zlokalizowanych w miejscach o dużym natężeniu ruchu kołowego (czy w pobliżu innego źródła hałasu) oczywiste wydaje się położenie nacisku na szklenie dźwiękochłonne. Z kolei w miejscach o podwyższonym ryzyku włamania, w tzw. niebezpiecznych okolicach – dobrze jest zainwestować w szyby ochronne. Jeśli najważniejszym dla inwestora parametrem jest termoizolacja, powinien położyć nacisk na wybór szyb o jak najniższym współczynniku przenikania ciepła.
szyba zespolona – to dowolnego kształtu zestaw trwale połączonych dwóch lub trzech dowolnego tafli szkła typu float o różnej grubości, oddzielonych najczęściej aluminiowymi ramkami dystansowymi, z przestrzenią wypełnioną powietrzem lub gazem szlachetnym; zestaw ten jest hermetyczny, a odpowiednie materiały w ramce, które stosuje się do klejenia i uszczelniania gwarantują, iż do przestrzeni międzyszybowej nie przedostaje się para wodna; zestawy wykonane ze szkła float charakteryzują się brakiem zniekształcania obrazu, wysoką przepuszczalnością światła, stanowią też skuteczną barierę dla promieniowania UV; jedną z najważniejszych ich zalet jest stosunkowo dobra izolacyjność termiczna i akustyczna przy niezbyt dużej grubości łącznej; do wypełniania przestrzeni międzyszybowej używane są suche powietrze (w standardowych zestawach) albo argon lub krypton (w szybach termoizolacyjnych); w zależności od tego, jaki gaz wypełnia przestrzeń międzyszybową, jaka jest wielkość i rodzaj ramki dystansowej, z ilu komór zbudowana jest szyba, uzyskuje się różny współczynnik U; na jego wysokość ma także wpływ rodzaj użytego szkła – zwykłe float ma wysoki współczynnik przenikania ciepła (jego zaletą jest gładkość powierzchni i wspomniana już przezroczystość), ale już trzy tafle niskoemisyjnego w połączeniu z gazem szlachetnym pozwalają na uzyskanie współczynnika U nawet na poziomie 0,7 W/m2K (a nawet mniej, jednak wówczas spada przepuszczalność światła – do ograniczenia przenikalności cieplnej wykorzystywane są bowiem tłumiące je warstwy folii);
szyba zespolona może być zbudowana z dowolnych rodzajów szkła – w zależności od tego, jakie zostanie zastosowane, jakiego gazu się użyje, jaka będzie liczba tafli i ich rozstaw, uzyskuje się szyby zespolone o odmiennych właściwościach;
szyba zespolona niskoemisyjna – czyli szyba termoizolacyjna (ciepłochronna, tzw. thermofloat), której charakterystyczną cecha jest – jak wskazuje nazwa – znakomita izolacyjność termiczna: zestaw taki pozwala na uzyskanie współczynnika U nawet 0,7 W/m2K; thermofloat to zestaw dwuszynowy, w którym tafle szkła są umieszczone w dużej odległości od siebie (12-16 mm), a przestrzeń między nimi wypełniona jest gazem szlachetnym (najczęściej argonem, ale też kryptonem lub ksenonem bądź ich mieszaniną); właściwości ciepłochronne osiągane są dzięki zastosowaniu szlachetnego gazu oraz pokryciu w procesie off-line jednej z szyb miękką, niewidoczną dla ludzkiego oka powłoką z tlenków metali szlachetnych – warstwa ta znajduje się od wewnątrz okna, na szybie usytuowanej od strony pomieszczenia - w ten sposób nie ma ryzyka, że warstwa ulegnie uszkodzeniu, a jednocześnie odbija ona na powrót do wnętrza ciepło pozwalając uzyskać w porównaniu ze zwykłą szybą nawet 30% oszczędności energii cieplnej; minimalizowane jest także zjawisko kondensacji pary wodnej, jako że thermofloat jest szybą cieplejszą; jest też dobrym izolatorem akustycznym oraz skuteczną barierę dla promieniowania UV; szyba ciepłochronna ogranicza straty ciepła oraz zapobiega nadmiernemu nagrzewaniu się pomieszczeń, jednak cechuje ją zmniejszona przepuszczalność światła w porównaniu ze zwykłym fluatem;
szyba zespolona dźwiękochłonna – zadaniem tego zestawu szybowego jest przede wszystkim uzyskanie możliwie najwyższego współczynnika izolacyjności akustycznej Rw; okna z szybami dźwiękochłonnymi mogą uzyskiwać izolacyjność akustyczną na poziomie ponad Rw >52 dB; efekt ten uzyskuje się wykorzystując to, że charakteryzują się one znacznie większą, w porównaniu ze zwykłą szybą, grubością, a tym samym masą, dzięki czemu mogą skuteczniej tłumić dźwięki; zastosowanie w zestawie okiennym dwóch szyb, z których jedna jest o połowę grubsza od drugiej daje pewność wyciszania dźwięków o różnych częstotliwościach; szyba o właściwościach dźwiękochłonnych (grubsza w zestawie) może być wykonana z dowolnego rodzaju szkła (np. wielowarstwowego, hartowanego itp.); zestaw szybowy powinien być dość gruby (rozstaw tafli szkła winien być większy niż w szybie termoizolacyjnej), elastycznie połączony, a przestrzeń pomiędzy taflami winien wypełniać ciężki gaz;
szyba zespolona ochronna – jej zadaniem jest ochrona ludzi i mienia przed różnego rodzaju skutkami, wynikającymi z jej rozbicia – tak przypadkowego, jak i celowego; szyby te charakteryzują się zróżnicowaną konstrukcją – mogą być wzmacniane czy to przez naklejenie na taflę szkła folii poliestrowej; czy to poprzez sklejenie dwóch tafli folią lub żywicą czy to poprzez uzyskanie oczekiwanej odporności poprzez zastosowanie kilku metod; w zestawach zespolonych szyby te znajdują się najczęściej od strony zewnętrznej; do grupy szyb ochronnych zalicza się trzy rodzaje szyb:
- szyby bezpieczne – ich zastosowanie gwarantuje, że w razie rozbicia nie ma ryzyka (lub jest ono minimalne) skaleczenia czy zranienia osoby bądź zwierzęcia; dzieje się tak dlatego, że wykorzystywane do ich produkcji szkło albo rozpada się na bardzo drobne kawałki o tępych krawędziach (np. szkło hartowane), albo pęka, ale się nie rozsypuje (utrzymywane jest w całości dzięki zastosowanym do produkcji szkła surowcom – laminatom, żywicom, zbrojeniu z drutu itp.); do bezpiecznych zalicza się szyby w klasach 01 i 02 (ochrona przed rozbiciem i zranieniem) oraz P1 i P2 (ochrona przed rozbiciem i zranieniem oraz czasowe opóźnienie przypadkowego włamania);
- szyby antywłamaniowe – to głównie szyby wyprodukowane ze szkła laminowanego (3 lub 4 warstwy folii) albo żywicowego; ich zadaniem jest efektywne zabezpieczanie przed agresją, ochrona mienia przed kradzieżą i zniszczeniem, pod względem skuteczności mają zastępować kraty; muszą być stosowane wraz z odpowiednimi okuciami; szyby te mają różne oznaczenia i związaną z tym odporność: P3, P4 i P5 (najczęściej stosowane w domach czy mieszkaniach, ponieważ wystarczają do uzyskania zniżek ubezpieczeniowych) dłużej niż szyby bezpieczne opierają się ewentualnemu włamywaczowi i utrudniają mu sforsowanie okna, dla przypadkowego agresora mogą stanowić przeszkodę nie do przejścia; szyby oznaczone symbolami P6, P7 i P8 są zdecydowanie antywłamaniowe, nie można ich rozbić, przeciąć czy wyciąć w nich otworów, w efekcie czego mogą być stosowane do zabezpieczania wnętrz z bardzo cennym wyposażeniem (np. banki czy muzea); zastosowanie tych szyb umożliwia rezygnację z innych mechanicznych rodzajów zabezpieczeń (okiennice, kraty, rolety zewnętrzne);
- szyby kuloodporne – jak wskazuje nazwa, mają być odporne na zniszczenie wskutek pocisku czy eksplozji; stosowane są np. w samochodach, specjalnie chronionych budynkach; w budownictwie jednorodzinnym czy też w mieszkaniach w obiektach wielorodzinnych niezwykle rzadko istnieje konieczność montażu tego typu oszklenia.
szyby zespolone przeciwsłoneczne – ich zadaniem jest zabezpieczenie wnętrza obiektu przed zbyt intensywnym i nadmiernym działaniem promieniowania słonecznego; wytwarzane są ze szkła float, które jest barwione w masie na jeden z 4 kolorów (niebieski, szary, zielony, brązowy); wyróżnia się dwa rodzaje tychże szyb:
- szyby refleksyjne (tzw. stopsol) – oprócz wspomnianej wyżej kolorystyki mogą być one bezbarwne, w każdym jednak przypadku posiadają dodatkową warstwę odbijającą promienie słoneczne, która jest wykonana z tlenków metali lub stanowi ją warstwa odpowiedniej, przeciwsłonecznej folii, umieszczona od strony wnętrza; szyby te nie tylko stanowią skuteczną barierę dla promieni słonecznych, ale również zapewniają prywatność we wnętrzach (pomieszczenia są niemal niewidoczne z zewnątrz); niewątpliwie zaletą tych szyb jest fakt, iż niemal całkowicie eliminują one przenikanie do wnętrz promieni UV, co jest korzystne dla trwałości i kolorystyki elementów wyposażenia pomieszczeń oraz dla zdrowia ludzi;
- szyby absorpcyjne (tzw. anticol), czyli pochłaniające częściowo promienie słoneczne, dzięki czemu nie dochodzi do przegrzania wnętrza; wskutek zabarwienia szkła oraz z racji grubości tafli szyby te przepuszczają do wnętrza nawet 70% mniej światła niż zwykła szyba; barwa szkła zmienia także percepcję kolorów wewnątrz, co nie zawsze jest zjawiskiem wygodnym i pożądanym;
szyby zespolone ozdobne – wykorzystywane głównie do celów dekoracyjnych (ale też i użytkowych); mogą to być:
- szyby ornamentowe - charakteryzują się tym, że jedna z powierzchni tafli szkła nie jest gładka, lecz ma wyciśnięty wzór; dzięki niemu można zmniejszyć przejrzystość szyby przy zachowaniu oczekiwanej przepuszczalności światła; stopień przezroczystości zależy od doboru struktury szkła; szkło ornamentowe może być bezbarwne, ale bywa też dostępne w kolorach;
- szyby ze szkłem witrażowym – o dowolnej kolorystyce, dowolnych wzorach; witraż może wewnętrzną lub zewnętrzną częścią szyby zespolonej jednokomorowej albo też może znaleźć się wewnątrz szyby zespolonej, pomiędzy dwiema taflami szkła; witraże – poza efektownym i niepowtarzalnym wyglądem – mogą też zapewniać bezpieczeństwo (można w nich stosować szkło bezpieczne i antywłamaniowe); witraże są odporne na działanie promieni UV, dzięki czemu zachowują kolory; szyby zespolone z witrażem posiadają doskonałą odporność mechaniczną, chemiczną oraz świetlną;
szyby zespolone ze szprosami – to bardzo popularny i często stosowany sposób zdobienia szyb zespolonych; szprosy to pionowe i poziome elementy, dzielące płaszczyznę szyby na mniejsze części; mogą być np. wewnątrzszybowe (są trwałymi elementami pakietu szybowego, najczęściej z aluminium dopasowanego kolorystycznie do okien (oklejane okleiną drewnopodobną lub lakierowane na dowolny kolor - może mieć inny kolor od wewnątrz i inny od zewnątrz budynku);
szyby zespolone ze szkłem samoczyszczącym – to zestaw od strony zewnętrznej wyposażony w taflę szkła samoczyszczącego, czyli pokrytego specjalną powłoką, w której – pod wpływem światła dziennego – dochodzi do rozkładu cząstek zanieczyszczeń organicznych; ponadto hydrofilowa powłoka przyciąga wodę, która spływa po niej równo, usuwa brud i nie pozostawia żadnych zacieków; idealnie sprawdzają się w świetlikach czy ogrodach zimowych; powłoka jest równie trwała jak szkło; szkło samoczyszczące może być laminowane lub hartowane, co poprawia bezpieczeństwo i izolacyjność akustyczną; ma ono lekko niebieskawy odcień i nieco mniejszą przejrzystość
 fot. Rigips.webp)
.webp)
