Na rynku konstrukcji aluminiowych zauważalne jest rosnące zainteresowanie inwestorów konstrukcjami posiadającymi podwyższone parametry związane z szeroko rozumianym poziomem bezpieczeństwa, w tym odporności na włamanie. Firma Reynaers, wiodący dostawca wysokiej klasy systemów aluminiowych, za pomocą specjalistycznych testów sprawdza wytrzymałość swoich konstrukcji i stale podnosi poziom bezpieczeństwa swoich produktów.
W związku z wprowadzaniem norm budowlanych Unii Europejskiej nastąpiło uporządkowanie zagadnień związanych z badaniami i klasyfikacją konstrukcji pod względem odporności na włamanie. W roku 2006 została wprowadzona europejska norma zharmonizowana PN-EN-14351-1:2006, ”Okna i drzwi. Norma wyrobu, właściwości eksploatacyjne. Część 1: Okna i drzwi zewnętrzne bez właściwości dotyczących odporności ogniowej i/lub dymoszczelności”. Określa ona możliwe klasy poszczególnych właściwości konstrukcji, sposób oceny ich zgodności oraz sposób, w jaki konstrukcja może być przez producenta oznaczona znakiem CE (europejskim symbolem zgodności z obowiązującymi normami).
Odpowiednią klasę odporności na włamanie należy podawać zgodnie z normą PN-ENV 1627:2006 „Okna, drzwi i żaluzje. Odporność na włamanie. Wymagania i klasyfikacja”. Podanych jest tu 6 klas odporności na włamanie, określanych cyframi od 1 do 6, przy czym klasa 1 dotyczy konstrukcji o najniższej, a klasa 6 o najwyższej odporności. W normie podano także przykłady proponowanych klas odporności na włamanie w zależności od rodzaju zagrożenia włamaniem oraz zakładanego wyposażenia i doświadczenia potencjalnego włamywacza (tabela 1). Należy podkreślić, iż określenie wymaganej klasy odporności na włamanie konkretnej konstrukcji należy do użytkownika (np. właściciela obiektu, architekta, firmy ubezpieczeniowej, policji). Przy określaniu wymaganej klasy odporności na włamanie należy zawsze liczyć się z faktem, że konstrukcja o wyższej klasie odporności na włamanie jest konstrukcją bardziej kosztowną. W celu określenia klasy odporności na włamanie aluminiowych konstrukcji przeszklonych konieczne jest wykonanie badań odporności na obciążenia statyczne, obciążenia dynamiczne i odporności na próbę włamania ręcznego.
Odporność na obciążenie statyczne
Pod obciążeniami statycznymi, działającymi prostopadle do powierzchni o wielkościach podanych w tabeli 3, w zależności od klasy odporności na włamanie konstrukcji oraz ich przyłożeniu w punktach opisanych w normie PN-ENV 1628:2006, maksymalne ugięcia pod obciążeniem nie mogą przekraczać wielkości podanych w tabeli 3.
Obciążenia realizowane są za pomocą siłowników hydraulicznych. Stosowane jest obciążenie wstępne o wielkości 0,3 kN w celu wyeliminowania luzów. Odczytywane jest wstępne ugięcie elementu – obciążenie zasadnicze powinno narastać liniowo do wartości maksymalnej w ciągu 60 s. Przez następne 60 s. utrzymywane jest obciążenie i odczytuje się ugięcie. Zdjęcie obciążenia następuje liniowo w ciągu 60 s. Jako ugięcie należy przyjmować różnicę pomiędzy ugięciem po utrzymywanym przez 60 s. maksymalnym obciążeniu a ugięciem pod obciążeniem wstępnym.
Odporność na obciążenie dynamiczne
Podczas badań obciążeniami dynamicznymi (według normy PN-ENV 1629:2006 „Okna, drzwi, żaluzje. Odporność na włamanie. Metoda badania dla określenia odporności na obciążenie dynamiczne”) działającymi prostopadle do powierzchni, konstrukcja nie powinna ulec uszkodzeniu w sposób umożliwiający dostęp do mechanizmów blokujących lub przedostanie się człowieka na jej drugą (chronioną) stronę. Według normy odpowiada to jednemu z następujących otworów: prostokątnemu o wymiarach 400 x 250 mm, eliptycznemu o wymiarach 400 x 300 mm lub okrągłemu o średnicy 350 mm.
Badanie jest wykonywane poprzez uderzanie w naroża oszklenia oraz geometryczny środek skrzydła za pomocą 30-kilogramowego skórzanego worka wypełnionego suchym piaskiem. Zawieszony na linie worek odchylany jest od pionu na podaną w tabeli 4 wysokość i swobodnie zwalniany, co powoduje jego uderzenie o założonej energii
w badaną konstrukcję.
Stosowane obciążenia, podane w tabeli 4 w normie PN-ENV 1627:2006 w zależności od klasy odporności na włamanie konstrukcji oraz ich umiejscowienia są przykładane
w punktach opisanych w normie PN-ENV 1629:2006.
Test na odporność na próbę włamania ręcznego (według PN-ENV 1630:2006 „Okna, drzwi, żaluzje. Odporność na włamanie. Metoda badania dla określenia odporności na próby włamania ręcznego”) jest najbardziej spektakularną próbą wśród prób odporności na włamanie. Próba jest dokonywana przez pracownika laboratorium imitującego działania włamywacza. Podczas próby konstrukcja nie powinna ulec uszkodzeniu w sposób umożliwiający przedostanie się ”włamywacza”, co według normy odpowiada jednemu z następujących otworów: prostokątnemu o wymiarach 400 x 250 mm, eliptycznemu o wymiarach 400 x 300 mm lub okrągłemu o średnicy 350 mm.
Badanie jest wykonywane zgodnie z normą PN-ENV 1630:2006, zaś w tabeli 5 w normie PN-ENV 1627:2006 określone są w zależności od klasy odporności na włamanie odpowiednie zestawy narzędzi dostępnych podczas próby, rzeczywisty czas próby oraz całkowity czas próby.
Przy próbie odporności na włamanie dla poszczególnych klas wykorzystywany jest inny zestaw narzędzi: od małych przecinaków i obcęgów w klasie najniższej, po ogromne młoty, łomy, wybijaki i szlifierki kątowe w konstrukcjach najbardziej odpornych. Dodatkowo przeprowadza się badanie wkładki bębenkowej (cylindra) poprzez nawiercanie śrubą samogwintującą, przy obciążeniu narastającym liniowo w ciągu 60 s do wartości 15 kN i następnie utrzymywanym przez 60 s.
W przypadku Reynaers konstrukcje o określonej klasie odporności na włamanie, w stosunku do konstrukcji standardowych, odznaczają się czterema głównymi różnicami:
- zastosowaniem właściwych oszkleń do danej klasy podanych w tabeli 2;
- zastosowaniem listew przyszybowych o zamkniętym przekroju, co zabezpiecza listwę przyszybową przed możliwością jej wypięcia;
- stosowaniem dodatkowego wzmocnienia dookoła szyby, co zabezpiecza przez możliwością usunięcia oszklenia poprzez odgięcie ścianki profilu aluminiowego;
- zastosowaniem odpowiednich dla danej klasy odporności na włamanie okuć.
Różnice te czynią firmę Reynaers jednym z najbardziej konkurencyjnych dostawców systemów aluminiowych w Europie.
Reynaers Polska W badaniach konstrukcji anywłamaniowych w Polsce firma Reynaers współpracuje z Instytutem Mechaniki Precyzyjnej. W wyniku tej współpracy zostały przebadane najbardziej popularne na naszym rynku konstrukcje, co zaowocowało wydaniem przez IMP następujących certyfikatów: - P41/173/2007 (2573) – Okna, drzwi i przegrody aluminiowe-szklane systemu Concept System CS-AP. Drzwi jednoskrzydłowe, okna stałe, rozwierane, uchylne i rozwierano-uchylne. Klasa 2 według PN-ENV 1627: 2006-P41/174/2007 (2574) – Okna, drzwi i przegrody aluminiowe-szklane systemu Concept System CS-AP. Drzwi jednoskrzydłowe i okna stałe. Klasa 3 według PN-ENV 1627: 2006 - P41/232/2007 (2632) – Lekka ściana osłonowa systemu Reynaers CW50 o konstrukcji szkieletowej z kształtowników aluminiowych. Ściana osłonowa CW 50 z szybami klasy P4A. Klasa 2 według PN-ENV 1627: 2006 - Inne rodzaje konstrukcji (w tym elementy przesuwne) w ramach programu badań przeprowadzanych przez całą grupę Reynaers zostały przebadane w renomowanych laboratoriach zagranicznych takich jak Stichting Kwaliteit Gevelbouw (SKG Holandia) czy IFT Rosenheim (Niemcy). |
Tabela 1
Proponowane klasy odporności na włamanie konstrukcji w zależności od przewidywanej metody włamania
| Klasa odporności na włamanie konstrukcji według PN-ENV1627:2006 |
Zakładana metoda włamania |
| 1 | Próba włamania przez przypadkowego włamywacza, przy użyciu siły fizycznej (jak np. kopnięcie, uderzenie barkiem, wyważenie) |
| 2 | Próba włamania przez przypadkowego włamywacza przy użyciu prostych narzędzi (np. wkrętak, klin, obcęgi) |
| 3 | Próba włamania jak dla klasy 2 ale z zastosowaniem dodatkowych narzędzi – dużego wkrętaka oraz łomu. |
| 4 | Próba włamania przez doświadczonego włamywacza z zastosowaniem zestawu jak dla klasy 3 poszerzonego o piły, młotki, siekierę, przecinaki oraz wiertaki z napędem akumulatorowym |
| 5 | Próba włamania jak dla klasy 4 ale z zastosowaniem dodatkowo elektronarzędzi (wiertarki, wyrzynarki, oraz szlifierki kątowej o max. średnicy tarczy 125 mm) |
| 6 | Próba włamania jak dla klasy 5 ale z zastosowaniem elektronarzędzi o większej mocy (wiertarki, wyrzynarki, oraz szlifierki kątowej o max średnicy tarczy 230 mm) |
Tabela 2
Minimalna klasa odporności oszklenia w zależności od klasy odporności na włamanie całej konstrukcji
Klasa odporności na włamanie konstrukcji według PN-ENV1627:2006 |
Klasa odporności oszklenia według PN-EN 356:2000 |
| 1 |
brak wymagań |
2 |
4 |
3 |
5 |
4 |
6 |
5 |
7 |
6 |
8 |
Tabela 3
Wartości obciążeń statycznych i dopuszczalne wielkości odkształceń trwałych
Klasa odporności na włamanie konstrukcji według PN-ENV1627:2006 |
KLASA 1 i 2 * |
KLASA 3 |
KLASA 4 |
KLASA 5 i 6 * |
||||||||
Siła |
max odkształcenie |
Przyrząd |
Siła |
max odkształcenie |
Przyrząd |
Siła |
max odkształcenie |
Przyrząd |
Siła |
max odkształcenie |
Przyrząd |
|
Punkt przyłożenia obciążenia |
kN |
mm |
typ |
kN |
mm |
typ |
kN |
mm |
typ |
kN |
mm |
typ |
F1 Narożnik wypełnienia |
3 |
8 |
1 *** |
6 |
8 |
1 |
10 |
8 |
1 |
15 |
8 |
1 |
F2 pomiędzy punktami ryglowania |
1,5 |
30 |
1/2 |
3 |
20 |
1/2 |
6 |
10 |
1/2 |
10 |
10 |
1/2 |
F3 w punktach ryglowania |
3/6 ** |
10 |
1/2 |
6 |
10 |
1/2 |
10 |
10 |
1/2 |
15 |
10 |
1/2 |
*- dla klas 1 i 2 oraz 5 i 6 badania obciążeniami statycznymi i dynamicznymi są identyczne, różnica występują przy próbie badania odporności na włamanie ręczne
**- w przypadku gdy konstrukcja posiada wielopunktowy system ryglowania lub zamek główny i dodatkowy należy stosować dla klas 1 i 2 obciążenie statyczne F3 wynoszące 3 kN, w przypadku gdy konstrukcja posiada tylko jeden zamek dla klas 1 i 2 należy stosować obciążenie statyczne F3 wynoszące 6 kN
***- w celu uniknięcia rozbicia oszklenia dla klasy odporności 1 należy zastosować pomiędzy oszkleniem
a elementem wywierającym nacisk drewnianą przekładkę o wymiarach 300x300 mm
Tabela 4
Wartości obciążeń dynamicznych
Klasa odporności na włamanie konstrukcji według PN-ENV1627:2006 |
Masa ciała badawczego [kg] |
Wysokość spadku [mm] |
1 |
30 |
800 |
2 |
30 |
800 |
3 |
30 |
1200 |
Tabela 5
Klasyfikacja odporności na włamanie dla próby włamania ręcznego
Klasa odporności na włamanie konstrukcji według PN-ENV1627:2006 |
Zestaw narzędzi |
Czas odporności |
Max całkowity badania |
min |
min |
||
1 |
nie wykonuje się próby |
||
2 |
A |
3 |
15 |
3 |
B |
5 |
20 |
4 |
C |
10 |
30 |
5 |
D |
15 |
40 |
6 |
E |
20 |
50 |
