Dom energooszczędny – szczelny i pełen słońca

Niskie zużycie energii na ogrzewanie nowo budowanego domu oraz komfortowy klimat wnętrz można uzyskać bez stosowania skomplikowanych technologii. Wystarczy wykorzystać rozwiązania służące zapobieganiu stratom ciepła przez przegrody budynku oraz sięgnąć po znane od dawna metody biernego pozyskiwania energii z promieni słonecznych.

Bierne wykorzystanie energii słonecznej kojarzy się przede wszystkim z budownictwem pasywnym – pojęciem zarezerwowanym dla budynków, których zapotrzebowanie na energię cieplną nie przekracza 15 kWh/m²/rok. Osiągnięcie tak wysokiego standardu energetycznego wymaga dużych nakładów inwestycyjnych i zdaniem wielu ekspertów nie jest ekonomicznie uzasadnione. Warto jednak przyjrzeć się rozwiązaniom wykorzystywanym w budownictwie pasywnym i wybrane zastosować w budowie domu niskoenergochłonnego. Proste i niedrogie to: ograniczenie strat ciepła poprzez odpowiednie zaizolowanie ścian i dachów oraz wykorzystanie energii słonecznej do utrzymania odpowiedniej temperatury wnętrz.

Darmowa energia pochodząca od promieni słonecznych, nawet w naszym klimacie może w znaczący sposób wspomagać konwencjonalne ogrzewanie. Jej pozyskiwaniu sprzyjają: właściwe ustawienie budynku względem stron świata, zintegrowana z otoczeniem i zoptymalizowana pod kątem zużycia energii konstrukcja domu oraz odpowiednio duże powierzchnie szklane na południowej elewacji. „Okna są elementem elewacji budynku odpowiedzialnym nie tylko za straty ciepła, ale też zyski energii ze słońca” – mówi arch. Monika Kupska-Kupis z firmy VELUX. „Im wyższy współczynnik g, tym więcej energii słonecznej zostanie przepuszczone przez szybę do wnętrza pomieszczeń. Zatem znaczenie ma też powierzchnia samej szyby. W oknach dachowych zwiększa się ją stosując węższe profile z wbudowanymi w nie nowymi wysokoizolacyjnymi komponentami, co pozwala zachować jednocześnie bardzo dobre parametry energetyczne okna. W okresie letnim nadmiernemu przegrzewaniu pomieszczeń zapobiegają rolety zewnętrzne zamontowane na oknach, warto pamiętać, że zimą pełnią również rolę dodatkowej osłony dla okien, zmniejszając straty ciepła o około 1/3”. Jak wykazało ogólnopolskie badanie Energooszczędność w moim domu  większość Polaków – 55% nadal uważa okna za źródło strat ciepła, natomiast 33% twierdzi, że można przez nie pozyskiwać energię ze słońca.

Interesującym przykładem prostego podejścia do projektowania budynków energooszczędnych jest koncepcja Trias Energetica. Opiera się ona na trzech krokach: unikanie niepotrzebnych strat energii, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii i efektywne pozyskiwanie energii z paliw kopalnych. „Od tego jak zaprojektujemy i wykonamy dom, będzie zależał jego bilans energetyczny, czyli różnica pomiędzy zyskami i stratami energii” – mówi Piotr Pawlak, Kierownik Działu Doradztwa i Specyfikacji ROCKWOOL Polska, zaangażowanej w kampanię Energooszczędność w moim domu. „Aby zapewnić odpowiedni komfort cieplny, ciepło tracone przez wentylację, przenikanie przez elementy obudowy budynku i jego nieodpowiednią szczelność, powinno zostać uzupełnione. Straty energii przez przenikanie można zmniejszyć stosując dodatkową warstwę ocieplenia oraz wymieniając okna na energooszczędne. Poprawia się w ten sposób izolacyjność przegród zewnętrznych budynku. Im mniej ciepła będzie tracił budynek, tym mniej będziemy musieli dostarczyć go przez system grzewczy. Nasze rachunki za ogrzewanie będą więc niższe” – dodaje.

„Aby uzyskać wysoki standard energetyczny budynku i całoroczny komfort klimatyczny, już na etapie projektowania architekt powinien blisko współpracować z audytorem, inżynierem energetycznym i wykonawcą domu” – dodaje Monika Kupska-Kupis. „Bardzo dobrą szczelność budynku i zdrowy, przyjazny dla mieszkańców klimat wnętrz uzyskamy poprzez właściwe zaprojektowanie budynku, dobór sprawdzonych rozwiązań i materiałów oraz staranne wykonawstwo”.