Branża budowlana boryka się z problemem odbioru, składowania, a przede wszystkim recyclingu odpadów. Obecne przepisy w znacznym stopniu uniemożliwiają przetwarzanie i ponowne wykorzystywanie surowców pozyskiwanych ze zużytych okien, tym samym blokując rozwój gospodarki cyrkularnej. Branża stolarki apeluje w tej sprawie do Ministerstwa Klimatu i Środowiska.
Na ręce Anny Moskwy, Minister Klimatu i Środowiska, trafiły postulaty wypracowane przez Związek Polskie Okna i Drzwi (POiD) oraz EPPA - Europejskie Stowarzyszenie Dostawców Systemów Okiennych z PCV. Branża jednogłośnie uważa, że w celu usprawnienia rozwoju gospodarki cyrkularnej konieczna jest zmiana klasyfikacji zużytych wyrobów stolarki otworowej oraz szersze zmiany w systemie odbierania odpadów budowlanych i rozbiórkowych z wyszczególnieniem materiałów zużytej stolarki otworowej. W przypadku okien mammy do czynienia z recyklingiem zamkniętym, czyli procesem, w którym przedmioty lub materiały są poddawane recyklingowi w taki sposób, że pozostają w zamkniętym obiegu produkcyjnym. Oznacza to, że surowce użyte do produkcji danego produktu są ponownie wykorzystywane do produkcji kolejnych przedmiotów, eliminując potrzebę wprowadzania nowych surowców do tego cyklu. Dzięki temu procesowi zmniejsza się zużycie naturalnych zasobów i ilość odpadów, co przyczynia się do ochrony środowiska.
Według ostrożnych szacunków budownictwo stanowi 30% wydobycia zasobów naturalnych planety i generuje 25% światowych odpadów stałych. Coroczne badanie UK Green Building Council Circular Economic Research sugeruje, że planeta jest na dobrej drodze do potrojenia wydobycia materiału w ciągu najbliższych trzech dekad. Jeśli przemysł nie zmieni sposobu działania, produkcja odpadów również wzrośnie trzykrotnie do 2100 roku. Proces ten będzie się pogłębiał w związku z falą renowacji, która generować będzie kolejne tony odpadów budowlanych, do których zaliczane są również wyroby stolarki otworowej. Nie napawa optymizmem fakt, że zaledwie 12% materiałów wykorzystywanych w przemyślę UE pochodzi z recyclingu. Dlatego należy jak najszybciej podjąć kroki w celu przyspieszenia procesów zamknięcia obiegu życia produktów, który w samej Europie może doprowadzić do ogromnych oszczędności i usprawnień operacyjnych o wartości ponad 2 bilionów dolarów rocznie do 2030 r.- mówi Janusz Komurkiewicz, prezes Związku POiD.
Organizacje branżowe wnioskują o:
- jak najszybsze wprowadzenie legalnej definicji zużytych materiałów konsumpcyjnych,
- zakwalifikowanie zużytych wyrobów stolarki do kategorii odpadów w postaci zużytych materiałów konsumpcyjnych.
- uwzględnienie zużytych okien i innych elementów stolarki w systemie odbierania odpadów, które nie są prowadzone na zasadach działalności gospodarczej (bez obowiązkowej rejestracji).
Zgodnie z zapisami prawa odpady budowlane i rozbiórkowe są wyłączone z zakresu odpadów komunalnych. Ostatecznie oznacza to, że nie będą one uwzględniane przez gminy w koniecznych do osiągnięcia poziomach przygotowania do ponownego użycia i recyclingu odpadów komunalnych. Wiąże się to z dalszymi ograniczeniami związanymi z recyclingiem materiałów budowlanych i rozbiórkowych. Rozwiązaniem, które pozwoli na usprawnienie systemu jest zakwalifikowanie zużytych elementów stolarki jako „odpadów w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych”.
- Obecnie ustawodawca nie wprowadził definicji legalnej „odpadów w postaci zużytych artykułów konsumpcyjnych”, ograniczając się do wskazania przykładowych dyspozycji, niezamkniętego katalogu. Istnieją natomiast przesłanki, pozwalające na zakwalifikowanie okien lub innych elementów stolarki wykorzystywanych w gospodarstwach domowych jako „dóbr konsumpcyjnych”. Jednocześnie tak długo jak ww. elementy można określić jako „zużyte”, tj. takie które nie przejawiają żadnej wartości użytkowej dla ich posiadacza, można uznać, że spełniają one przesłanki do uznania ich za „zużyte artykuły konsumpcyjne” – wyjaśnia Marek Karwowski, dyrektor zarządzający EPPA Polska.
Powyższa kwalifikacja zużytych okien oraz innych elementów stolarki pozwoli na usprawnienie selektywnej zbiórki tego typu odpadów zgodnie z Dyrektywą unijną.
Dzięki zmianom system zbierania odpadów, które nie są prowadzone na zasadach działalności gospodarczej, nie będą podlegać obowiązkowi rejestracji, ponieważ stanowią mniejsze zagrożenie i przyczyniają się do selektywnego zbierania odpadów. Wśród przykładów takich systemów można wymienić zbieranie lekarstw przez apteki, odbiór zużytych artykułów konsumpcyjnych w sklepach i systemy zbierania w szkołach.
- Przepisy dotyczące odpadów stanowią trzon naszego przemysłu i w większości przypadków wszelkie zmiany w prawodawstwie należy przyjąć z zadowoleniem, ponieważ prawie zawsze mają one na celu dalszą poprawę standardów jakości recyklingu lub zwiększenie wskaźników recyklingu – zarówno na szczeblu lokalnym, krajowym, jak i międzynarodowym. Jako organizacje zrzeszające przedstawicieli sektora budowlanego proponujemy rozwiązania, które będą korzystne zarówno pod kątem realizacji celów Europejskiego Zielonego Ładu, jak również usprawnienia funkcjonowania systemów obejmujących procesy odbioru odpadów oraz ich recyclingu – podsumowuje Janusz Komurkiewicz.
Postulaty zostały sformułowane w ramach rezolucji XIII Kongresu Stolarki Polskiej, który odbył w się w czerwcu tego roku. Są m.in. efektem współpracy Związku POiD oraz EPPA w zakresie zwiększania świadomości gospodarki obiegu zamkniętego, w tym promocji recyclingu, wsparcia w budowaniu sieci punktów odbioru i przetwarzania stolarki okiennej, wspierania działań na rzecz dostosowania stolarki PCV do standardów Europejskich oraz współpraca z krajowymi organami administracji rządowej w celu rozpowszechniania idei programu OKNOREC, realizowanego przez EPPA Polska.
źródło: POiD, EPPA Polska
