W położonym na południu Szwecji mieście Älmhult, w którym założono pierwszy sklep IKEA, powstała nowa szkoła o nazwie „Elmeskolan” – budynek wyposażono w okna smartwin i ramki dystansowe SWISSPACER ULTIMATE
Elmeskolan o zapotrzebowaniu na ciepło 9 kWh/m² i powierzchni użytkowej 10 300 m² jest największą szkołą w Szwecji wzniesioną w międzynarodowym standardzie budynku pasywnego. Okna dostarczyła łotewska firma i2 Factory, która należy do sieci smartwin – grupy 15 średniej wielkości producentów okien, działających na terenie dziesięciu krajów europejskich. W przypadku szyb zespolonych, ramki dystansowe SWISSPACER ULTIMATE zapewniają najlepszą efektywność energetyczną i optymalny komfort.
– Miasto Älmhult bardzo szybko się rozrasta. Z tego powodu musieliśmy wybudować nową szkołę dla 800 uczniów – opowiada Lars Lund, kierownik projektu w Gminie Älmhult. W ukończonym pod koniec 2017 roku dwukondygnacyjnym budynku mieszczą się trzy placówki edukacyjne, tj. szkoła tradycyjna, anglojęzyczna szkoła międzynarodowa i przedszkole międzynarodowe. W 1958 roku w Älmhult otworzono pierwszy sklep z meblami IKEA; w miejscowości tej znajduje się jedna z głównych lokalizacji tej sieci. Zatrudnieni są tu pracownicy z 53 krajów. Lars Lund mówi: – Rodzice wielu uczniów tej międzynarodowej szkoły pracują w IKEA i mieszkają w Älmhult przez kilka lat.
– Władzom zależało na wybudowaniu szkoły o niskim zużyciu energii – dodaje Lars Lund. Temperatura w Elmeskolan wynosi około 21 °C. W celu zapewnienia ciepłej wody użytkowej i ogrzewania wykonano instalację geotermalną, która podgrzewa powietrze w ośmiu systemach wentylacji za pomocą 20 sond gruntowych. Wartości współczynnika U przegród zewnętrznych mieszczą się w zakresie 0,06-0,13 W/m²K; ściany zewnętrzne mają konstrukcję typu sandwich o grubości 255-295 cm i są wykonane z betonu i izolacji PIR. – Na potrzeby wzniesienia budynku pasywnego w zimnym klimacie Szwecji potrzebowaliśmy okien o klasie efektywności energetycznej A, które nie są produkowane w tym kraju – opowiada Simone Kreutzer, architekt i inżynier budownictwa w IG Passivhus Sverige AB. Simone Kreutzer odpowiada za doradztwo, wsparcie i koordynację budowy domów pasywnych – zadania te pełniła również podczas realizacji inwestycji Elmeskolan. Z tego powodu zastosowano okna smartwin łotewskiej firmy i2 Factory. Okna smartwin posiadają certyfikat przyznany przez Passivhaus Institut Darmstadt i zostały opracowane przez niemieckie przedsiębiorstwo pro Passivhausfenster GmbH. Przy wymiarach referencyjnych 123 x 148 cm, ich współczynnik przenikania ciepła U wynosi 0,62 W/m²K. Okna wytwarzane są lokalnie w dziesięciu krajach europejskich przez producentów należących do sieci smartwin.
– Dzięki wąskim ościeżnicom możemy osiągnąć większe zyski z energii słonecznej – mówi Franz Freundorfer z pro Passivhausfenster GmbH. Głębokość ościeżnicy drewnianych okna z profilem aluminiowym wynosi ponad 106 mm. Ponadto wyposażone są one w potrójną szybę zespoloną o grubości 48 mm i ciepłe ramki dystansowe. – Ramki dystansowe SWISSPACER są naszym pierwszym wyborem. Wartości współczynnika Psi SWISSPACER ULTIMATE są najwyższe spośród produktów dostępnych na światowym rynku. Ramki charakteryzują się długim okresem użytkowania i wysoką szczelnością na przenikanie gazu i pary wodnej w obrębie uszczelnienia krawędzi szyby – podkreśla Freundorfer. – Ponadto w przypadku ramek dystansowych SWISSPACER temperatura przy krawędzi od wewnątrz wynosi 16-17 °C, dzięki czemu nie dochodzi do kondensacji pary wodnej – dodaje Simone Kreutzer.
– W Szwecji domy pasywne o międzynarodowym standardzie są nadal rzadkością – mówi Kreutzer i dodaje: – Jednak w przypadku szkół i przedszkoli obserwowany jest obecnie boom na wznoszenie obiektów pasywnych. Po części dzieje się tak dlatego, że wentylacja sterowana zapotrzebowaniem – niezbędny element wyposażenia w budynkach pasywnych – już od 25 lat stanowi standardowe rozwiązanie w szwedzkim budownictwie. Kreutzer wymienia kolejne przyczyny popularności nowej techniki budowlanej: – Domy pasywne są projektowane w sposób bardziej masywny i funkcjonalny. W związku z tym koszty budowy są niższe – szczególnie w przypadku dużych obiektów. Podobnie sprawa wygląda z kosztami eksploatacji – dzięki zmniejszeniu zapotrzebowania na ciepło nawet o 75%.
Okna różnej wielkości i kolorowe ościeżnice zdobią budynek szkoły od zewnątrz; wnętrze jest natomiast pełne światła. Zapewnia to koncepcja, zgodnie z którą liczbę i wielkość okien dostosowano w zależności od przeznaczenia pomieszczeń i ich usytuowania względem stron świata, a także zastosowanie dużej ilości szkła wewnątrz obiektu. Szklane drzwi i elementy ścian – również między salami lekcyjnymi – pozwalają dotrzeć światłu do wszelkich zakamarków i korytarzy. Dzięki temu można zaoszczędzić nie tylko na oświetleniu. – Tworzy to poczucie otwartości, komfortu i bezpieczeństwa – mówi Mikael Gustafsson, architekt w Horisont Arkitekter AB z siedzibą w Malmö. Był on zaangażowany w realizację inwestycji, począwszy od jej zaplanowania aż po ukończenie, oferując szkole projekt o elastycznych rozwiązaniach: budynek podzielony jest na jednostki dla 50 uczniów, które składają się z dwóch sal lekcyjnych oraz pomieszczeń do nauki, rekreacji i pobytu grupowego. Ściany przesuwne można wykorzystać do przekształcenia większych pomieszczeń w mniejsze i odwrotnie – wszystko w zależności od potrzeb. Szkoła Elmeskolan jest zatem dostosowana pod względem energetycznym do wymagań przyszłości – a dzięki elastycznemu rozplanowaniu pomieszczeń jest także otwarta na przyszłe koncepcje edukacyjne.
Zdjęcie 1: Elmeskolan w Älmhult: największy pasywny budynek szkolny w Szwecji
© Michael Staffas, Smartwin AB
Zdjęcie 2: Widok elewacji szkoły Elmeskolan od zewnątrz; okna o różnych rozmiarach, częściowo z kolorowymi ościeżnicami. © Michael Staffas, Smartwin AB
Zdjęcie 3: Wąskie ościeżnice pozwalają na przedostanie się dużej ilości światła do wnętrza budynku: certyfikowane okna smartwin z ramkami dystansowymi SWISSPACER ULTIMATE posiadają klasę efektywności energetycznej A.
© Michael Staffas, Smartwin AB
źródło: SWISSPACER Vetrotech Saint-Gobain